Crouseto(-dóu-Piemount)
Cruciata pedemontana
Rubiaceae
Nom en français : Croisette du Piémont.
Descripcioun :Aquelo crouseto douno d'èr à uno pichoto Cruciata laevipes e, se trachis en coulounìo èi pamens uno planto de l'an que se vèi dins li relarg pulèu mountagnous. La planto èi proun pelouso d'en pertout. La varieta, emé mai de flour, ié dison pedemontana.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 2 à 30 cm
Fueio : Verticilado
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Cruciata
Famiho : Rubiaceae
Ordre : Gentianales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 1 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 300 à 1700 m
Aparado : Noun
Abriéu à jun
Liò : Prado umido
- Pelouso
- Relarg à jóunis aubret
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Eurimediterrano
Ref. sc. : Cruciata pedemontana (Bellardi) Ehrend., 1958
Coutèu(-de-Bizànci)
Gladiolus x byzantinus
Iridaceae
Àutri noum : Coutelas, Coutelo, Glaujòu, Glai, Coutelet.
Nom en français : Glaïeul de Byzance.
Descripcioun :Lou coutèu-de-Bizànci duerb à la primo si poulìdi flour dins li prado e ermas secarous de Prouvènço pas trop liuen de la mar. Es un bastard naturau entre Gladiolus italicus e Gladiolus dubius. A li coulour dóu premié e un pau la larjour dóu segound. D'efèt li tepalo d'en aut sus li coustat soun pu larg que li dóu coutèu d'Itàli. Peréu lis antèro soun pu courteto (fotò) e li grano un pau alado, mai pas tant que pèr Gladiolus dubius.
Usanço :Li coutèu coume la maje part dis Iridaceae soun empouisounant.
Port : Erbo
Taio : 0,6 à 1,5 m
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Gladiolus
Famiho : Iridaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 3 à 4 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 400 m
Aparado : Noun
Mars à mai
Liò : Prado
- Ermas
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Gladiolus x byzantinus Mill., 1768
(= Gladiolus communis subsp. byzantinus (Mill.) Douin, 1931 )